Uznanie za niegodnego - co to jest? Kiedy się stosuje?

Niegodność dziedziczenia została wprowadzona do prawa spadkowego już w przepisach ogólnych, dotyczących tej materii.

Spadkobierca może być uznany za niegodnego, jeżeli:

1) dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;

2) podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;

3) umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

Uznania spadkobiercy za niegodnego może dokonać wyłącznie sąd właściwy dla postępowania spadkowego (sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy).

Z takim żądaniem (złożonym w formie pozwu) może wystąpić każdy, kto ma w tym interes. Czyli nie tylko spadkobiercy, ale także i inne osoby, nawet obce – niepowołane do spadku, które po prostu posiadają kluczowe informacje na temat niegodności osób dziedziczących po zmarłej osobie.

Pozew należy złożyć w ciągu 1 roku od dnia, w którym dana osoba dowiedziała się o przyczynie niegodności, nie później jednak niż przed upływem lat trzech od otwarcia spadku.

Spadkobierca nie może zostać uznany za niegodnego, jeżeli zostanie udowodnione, że spadkodawca mu przebaczył, a nastąpiło to z dostatecznym rozeznaniem.

Jakie są natomiast skutki pozytywnej weryfikacji sprawy przez sąd? Spadkobierca uznany za niegodnego dziedziczenia, zostaje z mocą wsteczną wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

To oznacza, że udział spadkowy takiej osoby przypada do podziału innym osobom (spadkobiercom testamentowym albo ustawowym). Spadkobierca uznany za niegodnego nie ma również prawa do zachowku i zostaje zobowiązany do oddania swojej części spadku pozostałym spadkobiercom i rozliczenia się z nimi.