Co się dzieje, gdy dziecko popełni przestępstwo?

Żeby zapobiegać demoralizacji i przestępczości nieletnich oraz w celu umacniania funkcji wychowawczej rodzin, ustawodawca w 1982 roku wprowadził do polskiego prawa ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich.

Oznacza to, że przepisy te stosujemy, gdy nieletni wykazuje przejawy demoralizacji lub dopuści się czynu karalnego. Kontroli podlega wtedy cała rodzina: rodzice i sposób, w jaki wychowują oraz kontrolują swoje dziecko, oraz zachowanie samego dziecka, wobec którego podejmowane są środki wychowawcze, a nawet poprawcze.

Kogo – według tej ustawy – nazywa się „nieletnim”?

1. w kwestii zapobiegania i zwalczania demoralizacji – dotyczy ona osób, które nie ukończyły 18 lat, 

2. natomiast przy postępowaniu w sprawach o przestępstwa i niektóre wykroczenia – to osoby, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły jeszcze lat 17.

Uwaga: gdy dziecko popełniło przestępstwo, a ukończyło już 17 lat (a w przypadkach ciężkich przestępstw – 15 lat), to w tej sytuacji stosuje się już kodeks karny i wtedy za popełnienie przestępstwa dziecko sądzone jest niemalże jak dorosły, a nie według łagodniejszych zasad przewidzianych dla nieletnich.

  

3. Jest jeszcze jedna grupa osób, co do której stosuje się przepisy ustawy dla nieletnich – do 21. roku życia, jeśli wobec nich wykonywane są wcześniej orzeczone środki wychowawcze lub poprawcze.

Ustawę stosuje sąd rejonowy w wydziale rodzinnym i nieletnich, który wszczyna postępowanie dla nieletnich po otrzymaniu informacji bądź zgłoszenia od osób prywatnych, organów ścigania, lub jednostek państwowych czy samorządowych, gdy istnieje podejrzenie, że dane dziecko popełniło przestępstwo lub ciężkie wykroczenie, albo przejawia zachowania demoralizacji – np. pije alkohol, pali papierosy, nie szanuje zasad panujących w społeczeństwie, nie chodzi do szkoły, imprezuje, itp.

Jak wygląda postępowanie i jaka kara może grozić dziecku – w następnym wpisie.